وقتی دور چشم منگوله درمی‌آورد!

غیر از پیری که به ناچار چین و چروكی با خود می‌آورد و راه فرار قطعی هم ندارد، مشكلات مربوط به پلك‌ها نقش مهمی در از بین بردن زیبایی چشم‌ها دارند. در این مطلب دكتر مسعود داوودی، متخصص پوست و مو، درباره چند مشكل شایع پلكی و چشمی صحبت می‌كند و توضیح می‌دهد برای داشتن پلكی جوان و شاداب بهتر است چه نكاتی را از این پس رعایت كنیم تا از پیری زودرس در امان باشیم و اگر مشكلات پلكی سراغ‌مان آمد چه طور درمان‌شان كنیم.

رسوب چربی اطراف چشم!

یكی از شایع‌ترین مشكلات پلكی، رسوب چربی یا گزان پلاسما است. بعضی از كسانی كه با این مشكل مواجه هستند، می‌دانند راه تشخیص‌ آن رنگ زرد مایل به نارنجی است. هروقت جلوی آینه با این رنگ به خصوص در اطراف پلك‌ها مواجه شدید، بدانید كه این رنگ خبر خوبی برای‌تان ندارد. البته مشاهده این وضعیت نشان‌دهنده پیشرفت این مشكل است؛ چرا كه رسوب‌های چربی اول خود را به شكل نقطه‌هایی كوچك كه كمی روشن‌تر از پوست اطراف هستند، نمایان می‌كنند و به مرور زمان بزرگ‌تر شده و تغییر رنگ می‌دهند.

چطور درمان می‌شود؟

رسوب چربی در پوست، بیشتر در افرادی كه فشار خون بالایی دارند یا مبتلا به بیماری‌های زمینه‌ای مثل دیابت، تیروئید یا بیماری‌های متابولیك هستند، بروز می‌كند. البته این رسوب‌های چربی فقط به پلك اكتفا نكرده و ممكن است در سایر قسمت‌های بدن مثل زانو، آرنج، بندهای انگشت و. . . هم به وجود بیایند. به همین دلیل اگر افرادی كه مشكل چربی خون دارند، بتوانند آن را كنترل و درمان كنند، بدون نیاز به درمان خاصی می‌توان باگذشت زمان رسوب‌های چربی را از بین برد اما اگر مشكل از چربی خون نباشد، برای درمان باید از اقدامات دیگری مثل پیلینگ استفاده كرد. حتی در موارد حادتر ممكن است نیاز به جراحی باشد كه در جراحی، چربی قسمت مبتلا را برداشته و پوست را مجدد بخیه می‌زنند.

شاید تومورخوش‌خیم پوستی سراغ‌تان‌ آمده

بعضی وقت‌ها این رسوب چربی ممكن است با زائده‌های پوستی دیگری به اسم تیرنگما (تومور خوش‌خیم پوستی) اشتباه گرفته شود؛ در صورتی كه تیرنگما ناشی از رشد بیش از حد سلول‌هاست كه بیشتر این سلول‌ها در غدد عرق پوست دیده می‌شود. این ضایعات زمانی در اطراف پلك قابل مشاهده می‌شوند كه این سلول‌ها رشد فزاینده و تومورمانندی داشته باشند. تیرنگما ضایعات نسبتا برجسته‌ای هستند كه رنگ‌شان تقریبا همرنگ خود پوست است. كلمه تقریبا را به این دلیل به كار می‌بریم زیرا بعضی وقت‌ها این زائده‌ها كمی روشن‌تر از پوست اطراف بروز می‌كنند؛ به همین دلیل این اختلاف رنگ و غیرمسطح بودنش ظاهری ناخوشایند را در صورت فرد ایجاد می‌كند اما چون تعدادشان زیاد است، می‌توان این بیماری را به راحتی از رسوب چربی متمایز كرد.

چطور درمان می‌شوند؟

این تومورهای خوش‌خیم پوستی از نظر سلامتی مشكل‌ساز نیست اما همان‌طور كه گفته شد، از نظر ظاهری ممكن است برای بیمار جلوه خوبی نداشته باشد. به همین دلیل می‌توان توسط دستگاه‌های لیزر یا تجهیزات رادیوسرجری این تومورها را با امواج رادیویی سوزاند.

كیست‌های كراتینی یا میلیا

كیست‌های كراتینی هم جزء بیماری‌های اطراف پلك است اما ممكن است برای افراد قابل تشخیص نباشد كه مشكل از تیرنگما یا رسوبی چربی است یا پای بیماری دیگری در میان  است. كیست‌های كراتینی كه نام علمی‌شان «میلیا» است، به دلیل تجمع ماده كراتین در زیر پوست به وجود می‌آیند. این كیست‌ها مانند تیرنگما از نظر سلامتی مشكلی ندارد اما ظاهرشان باعث می‌شود چشم زیبایی سابق را نداشته باشد.

چطور درمان می‌شوند؟

كیست‌های كراتینی یا میلیا‌ها نقطه‌های سفید رنگ برجسته‌ای است كه به اندازه سرسوزن هستند. روش درمانی این بیماری ساده‌تر از دو زائده دیگر است؛ می‌توان با استفاده از سر سوزن معمولی استریل شده، توده كراتینی ظریف را خارج كرد. برای تخلیه میلیا افراد بدون محدودیت قادر به خارج‌سازی كیست‌ها هستند اما حتما باید این کار را با نظارت و مشاوره متخصص پوست انجام دهند.

بی گدار به آب نزنید!

 متاسفانه خیلی از افراد فكر می‌كنند اگر سر سوزن را روی شعله آتش قرار بدهند، سوزن استریل می‌شود. در صورتی كه این شیوه درستی برای استریل نیست زیرا ممكن است هنگام خارج‌سازی كیست‌ها آن سیاهی كه سرسوزن هنگام قرار گرفتن روی آتش ایجاد می‌شود، به زیر پوست رسوب كرده و نمایی شبیه به خالكوبی ایجاد كند. توصیه می‌شود برای این كار حتما از سوزن‌های استریلی استفاده كنید كه در داروخانه‌ها به صورت وكیوم شده به فروش می‌رسانند.

خال‌های گوشتی

خال‌های گوشتی كه بیشتر در اطراف چشم و پلك و سایر قسمت‌های دیگر مثل گردن، زیر بغل و كشاله‌ها مشاهده می‌شوند، یكی دیگر از مشكلات پوستی است كه ممكن است هر فردی به آن دچار شود. این توده‌های گوشتی برجسته، نسبتا شل و سست است كه به پوست چسبیده‌اند. رنگ این خال‌های گوشتی ممكن است رنگ پوست اطراف بوده یا كمی تیره‌تر باشند.

چاق‌ها مراقب منگوله‌های گوشتی باشند

 خال‌های گوشتی كه به منگوله‌های پوستی مشهور هستند، بیشتر گریبانگیر افرادی می‌شوند كه چاق هستند و اضافه وزن دارند. همچنین افرادی كه زمینه ارثی و ژنتیكی برای بروز این ضایعات را دارند، نسبت به افراد عادی جامعه بیشتر دچار این مشكل می‌شوند. بهترین راه درمان، سوزاندن این توده‌های گوشتی است. پوست اطراف پلك ترمیم‌پذیری بسیار خوبی دارد به همین دلیل بعد از برداشتن‌ خال‌ها خبری از جای زخم یا اسكار نیست.

این زائده‌های پوستی شما را رها نمی‌كند

نكته منفی كه در مورد این زائده‌ها وجود دارد، تكرار پذیری آنها و بروز زائده‌های جدید است. بهتر است هر چند وقت یك بار برای خارج كردن ضایعات جدید به پزشك مراجعه  کنید.

افتادگی پلک

یكی از نشانه‌های پیری افتادگی پلك است كه با بالا رفتن سن این مشكل به وجود می‌آید. كلاژن و الاستین، پروتئین‌هایی هستند كه با هم مسوول استحكام و قابلیت ارتجاعی پوست هستند. با بالا رفتن سن این مواد از بین می‌روند و پوست قوام و استحكام خود را از دست می‌دهد. به دلیل تخریب رشته‌های ارتجاعی و قوام‌دهنده و نیروی جاذبه، پوست از جمله پوست ناحیه پیشانی به تدریج دچار افتادگی می‌شود. ابروها به دلیل افتادگی پیشانی، به تدریج به سمت پایین كشیده می‌شود كه باعث می‌شود فاصله بین لبه پلك تا ابروها هم كم شود. كم شدن فاصله باعث می‌شود پوست پلك فوقانی دچار پیچ خوردگی نوع خودش (مانند دولایه شدن پارچه) شود؛ این حالت افتادگی پلك نام دارد.

نگران پلك‌های افتاده نباشید

در موارد خفیف (زمان شروع افتادگی پلك) می‌توان از كرم‌های دورچشم استفاده كرد. این كرم‌ها تا حدودی باعث سفت شدن پوست پلك می‌شوند كه مصرف‌كننده از این بابت احساس خوشایندی پیدا می‌كند اما در موارد پیشرفته‌تر این كرم‌ها جوابگو نیستند، برای همین باید از اقدامات غیر دارویی برای درمان افتادگی پلك كمك گرفت. یكی از این اقدامات تزریق بوتاكس است؛ این تزریق در نقاط مخصوص باعث كشیده شدن و بالا رفتن ابرو می‌شود كه كشیدگی پلك را هم به دنبال دارد. افتادگی را كه با تزریق بوتاكس برطرف می‌شود، معمولا توسط جراحی بلفاروپلاستی اصلاح می‌كنند. پوست اضافه‌ای كه روی پلك فوقانی قرار دارد و ایجاد سنگینی كرده است هم (چشم‌ها را تنگ‌تر از حد معمول نشان می‌دهد) با جراحی برداشته می‌شود. با تلفیق این دو روش پلك فوقانی منظره و نمای بهتر و جوان‌تری پیدا می‌كند.

 اگر بوتاكس در نقطه نامناسب مثل نزدیك ابرو و به درستی تزریق نشود، ممكن است افتادگی در ناحیه پلك ایجاد كند. البته در این مواقع این افتادگی گذراست و وقتی اثر بوتاكس از بین برود، پلك به حالت اولیه خود بازمی‌گردد.